Verlichting – Don Quichot op de bruiloft van Kamacho, Pieter
Langendijk
Don Quichot op de bruiloft van Kamacho, is een boek
geschreven in de Verlichtingsperiode. Eigenlijk gaat het hier om een
toneelstuk, vandaar dat er geschreven is in bedrijven. Het wordt vaak gezien
als een blijspel met een goed einde, maar eigenlijk gaat het hierbij om een soort
klucht. Het wordt gebruikt om te amuseren, niet om een bepaalde moraal te
verdedigen.
De verlichting, de periode die begon rond 1630 en eindigde
eind 18e eeuw, is met invloed van de Renaissance en de Reformatie.
Ook door het contact met andere werelddelen, kwamen er nieuwe ideeën op onder de
bevolking. In Nederland begon deze periode door de verdraagzaamheid en vele
drukkerijen. Tijdens deze periode draaide het leven meer om vrijheid, geluk,
inzicht en kennis.
Het beeld van de wereld moest geleidelijk helder en duidelijk worden. Deze mens was erg optimistisch en men dacht dat sterven een geluk was. Een belangrijke verandering was dat de mens zelf verantwoordelijk was voor geluk/ongeluk in plaats van God.
De kritische geest van de mens ontwikkelde en ging dan ook steeds meer de wereld onderzoeken. Men gebruikte het verstand en er werd de spreuk ‘Cogito ergo sum’ bedacht door de filosoof René Descartes, wat betekent: ik denk, dus ik ben.
Er werden veel wetenschappelijke ontdekkingen gedaan door o.a. Newton, Copernicus en Galilei. Men voert te wetenschap uit al een empirist, hierbij is het waarnemen met de zintuigen belangrijker dan het verstand. Alleen je zintuigen bieden je een houvast in je leven.
Politiek gezien begonnen steeds meer mensen te streven naar vrijheid, gelijkheid en samenwerking.. Door middel van de literatuur werd ervoor gezorgd dat de burger steeds mondiger werd. De literatuur veranderde voortdurend, zo werden steeds meer alle bevolkingsgroepen aangesproken.
Het beeld van de wereld moest geleidelijk helder en duidelijk worden. Deze mens was erg optimistisch en men dacht dat sterven een geluk was. Een belangrijke verandering was dat de mens zelf verantwoordelijk was voor geluk/ongeluk in plaats van God.
De kritische geest van de mens ontwikkelde en ging dan ook steeds meer de wereld onderzoeken. Men gebruikte het verstand en er werd de spreuk ‘Cogito ergo sum’ bedacht door de filosoof René Descartes, wat betekent: ik denk, dus ik ben.
Er werden veel wetenschappelijke ontdekkingen gedaan door o.a. Newton, Copernicus en Galilei. Men voert te wetenschap uit al een empirist, hierbij is het waarnemen met de zintuigen belangrijker dan het verstand. Alleen je zintuigen bieden je een houvast in je leven.
Politiek gezien begonnen steeds meer mensen te streven naar vrijheid, gelijkheid en samenwerking.. Door middel van de literatuur werd ervoor gezorgd dat de burger steeds mondiger werd. De literatuur veranderde voortdurend, zo werden steeds meer alle bevolkingsgroepen aangesproken.
Zoals eerder vermeld, draait het
in de Verlichting om idealen als kennis, geluk en inzicht. In het boek, of
eigenlijk het toneelstuk ‘Don Quichot opde
bruiloft van Kamacho’ komen deze ook duidelijk terug. Daarom is Don
Quichot op de bruiloft van Kamacho van Pieter Langendijk representatief voor de
Verlichtingsliteratuur.
Het belangrijkste kenmerk in dit verhaal is het gebruiken van het verstand.
In het verhaal komt op een gegeven het volgende voor:
“Zo ziet men dat 't verstand het geld te boven gaat.
En die de wysheid om 't genot van 't goud versmaad,
Kan aan myn trouwgeval zich spiegelen en leeren.
Hoe dat men schranderheid vóór schatten moet waardeeren”
Oftewel, er is gebleken dat het verstand boven het ideaal van rijk zijn staat. Men beseft dat je meer hebt aan wijsheid dan aan bijvoorbeeld goud.
Dit aspect is heel belangrijk in de verlichting en daarom heeft dit verhaal ook een sterke connectie met die periode.
Er is genoemd dat geluk onder de bevolking ook belangrijker werd, je moest hier namelijk zelf voor gaan zorgen terwijl men eerst dacht dat God dat deed. Deze gedachtegang veranderde dus, zodat de mens opzoek moest gaan naar ervaringen van geluk. Je moest zelf achter je doelen aangaan als je gelukkig wilde worden. In het verhaal komt dit enigszins terug, de arme edelman Bazilius is bijvoorbeeld verliefd op Quiteria. Zij is al verloofd met Kamacho, een hele rijke boer die een beetje gevoelloos overkomt. Bazilius heeft als doel om Quiteria voor zich te winnen maar dit lijkt natuurlijk moeilijk, aangezien ze verloofd is met een man die wél rijk is. Uiteindelijk lukt het hem toch om haar voor zich te winnen, hiervoor heeft hij hard zijn best gedaan. En zo komt het aspect van ‘geluk’ ook terug in dit verhaal, Bazilius en Quiteria zijn beide gelukkig met elkaar.
Naast het gebruiken van het verstand en het krijgen/hebben van geluk, ben ik van mening dat er weinig andere kenmerken in het verhaal voorkomen.
Het verhaal Don Quichot op de bruiloft van Kamacho van Pieter Langendijk is dus over het algemeen wel representatief voor de Verlichtingsperiode. Zo komen het verstand en het hebben van een gelukkig leven er duidelijk in voor. Daarnaast zijn er maar weinig andere kenmerken die deze periode naar voren laten komen.
Ik raad deze tekst af om te lezen, ik vond het niet echt een heel boeiend verhaal. Over het algemeen vind ik een liefdesverhaal wel leuk om te lezen, maar deze trok mij niet zo. Mijn voorkeur gaat meer uit naar de romantische periode; meer gevoel en emotie, in plaats van verstand, wetenschap en kennis.
Het belangrijkste kenmerk in dit verhaal is het gebruiken van het verstand.
In het verhaal komt op een gegeven het volgende voor:
“Zo ziet men dat 't verstand het geld te boven gaat.
En die de wysheid om 't genot van 't goud versmaad,
Kan aan myn trouwgeval zich spiegelen en leeren.
Hoe dat men schranderheid vóór schatten moet waardeeren”
Oftewel, er is gebleken dat het verstand boven het ideaal van rijk zijn staat. Men beseft dat je meer hebt aan wijsheid dan aan bijvoorbeeld goud.
Dit aspect is heel belangrijk in de verlichting en daarom heeft dit verhaal ook een sterke connectie met die periode.
Er is genoemd dat geluk onder de bevolking ook belangrijker werd, je moest hier namelijk zelf voor gaan zorgen terwijl men eerst dacht dat God dat deed. Deze gedachtegang veranderde dus, zodat de mens opzoek moest gaan naar ervaringen van geluk. Je moest zelf achter je doelen aangaan als je gelukkig wilde worden. In het verhaal komt dit enigszins terug, de arme edelman Bazilius is bijvoorbeeld verliefd op Quiteria. Zij is al verloofd met Kamacho, een hele rijke boer die een beetje gevoelloos overkomt. Bazilius heeft als doel om Quiteria voor zich te winnen maar dit lijkt natuurlijk moeilijk, aangezien ze verloofd is met een man die wél rijk is. Uiteindelijk lukt het hem toch om haar voor zich te winnen, hiervoor heeft hij hard zijn best gedaan. En zo komt het aspect van ‘geluk’ ook terug in dit verhaal, Bazilius en Quiteria zijn beide gelukkig met elkaar.
Naast het gebruiken van het verstand en het krijgen/hebben van geluk, ben ik van mening dat er weinig andere kenmerken in het verhaal voorkomen.
Het verhaal Don Quichot op de bruiloft van Kamacho van Pieter Langendijk is dus over het algemeen wel representatief voor de Verlichtingsperiode. Zo komen het verstand en het hebben van een gelukkig leven er duidelijk in voor. Daarnaast zijn er maar weinig andere kenmerken die deze periode naar voren laten komen.
Ik raad deze tekst af om te lezen, ik vond het niet echt een heel boeiend verhaal. Over het algemeen vind ik een liefdesverhaal wel leuk om te lezen, maar deze trok mij niet zo. Mijn voorkeur gaat meer uit naar de romantische periode; meer gevoel en emotie, in plaats van verstand, wetenschap en kennis.
http://www.literatuurgeschiedenis.nl/lg/18de/thema/lg18016.html
Bladzijde 11 en 12 uit ‘Verlichting en Romantiek – Vakspecifiek deel Nederlands’ geven algemene kenmerken van de Verlichting aan.
Bladzijde 11 en 12 uit ‘Verlichting en Romantiek – Vakspecifiek deel Nederlands’ geven algemene kenmerken van de Verlichting aan.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten