Betoog Studenten-typen

Romantiek - Studententypen, Johannes Kneppelhout

Titel: Studenten-typen

Auteur: Klikspaan (Johannes Kneppelhout)

Uitgever: L.J. Veen

Plaats van uitgave: Utrecht

jaar van uitgave: 1839-1841

Betoog Romantiek - Studenten-typen, Johannes Kneppelhout

Studenten-typen, een boek geschreven door Klikspaan in de periode van de romantiek.

Een boek vol beschrijvingen van studenten die te vinden zijn in de stad Leiden, stuk voor stuk voorzien van allerlei kenmerken.

Romantiek, de periode die is ontstaan aan het einde van de 18e eeuw en doorliep maar de 19e eeuw, was een reactie op de verlichting.

In deze periode stond vooral het gevoel centraal; zo werden emoties en intuïtie veel belangrijker. Het gevoel stond nu boven de ratio (het denken,verstand).

Mensen moesten zich meer gaan verbeelden, wegdromen naar ideale omstandigheden en vooral hun gevoel laten spreken. Het optimistische beeld vanuit de verlichting verdween.

De natuur zorgde voor het opwekking van al deze gevoelens, door middel van de schilderkunst werd de grootsheid van deze natuur zoveel mogelijk benadrukt.

Niet alleen in de kunst waren aspecten van de romantiek te merken, ook in de literatuur kon dat worden waargenomen. Literaire schrijvers probeerden zo goed en duidelijk mogelijk gevoelens, emoties en verbeeldingen te beschrijven in boeken. De natuur werd verheerlijkt, het verleden werd belangrijker en men ging daardoor in een nieuw genre schrijven, de historische roman. Ook kwam er een ander nieuw genre, griezelverhalen.

Het wereldbeeld in deze periode vormde de romanticus zelf, men vond dat er door middel van verbeelding verder moest worden gekeken dan alleen met het verstand dingen te besluiten.

In het kort kan worden gezegd dat de Romantiek de werkelijkheid sterk idealiseerde.

Studenten-typen van Johannes Kneppelhout (Klikspaan) is representatief voor de Romantiekliteratuur.

Wat in de romantiek zo'n beetje het belangrijkste kenmerk is, komt ook sterk terug in dit boek. Klikspaan schrijft het boek vanuit zijn eigen ogen, hij beschrijft zelf alle soorten studenten die hij is tegengekomen aan de Leidsche Hogeschool.

Hij laat volledig zijn eigen gevoel spreken, zijn gedachten die hij krijgt wanneer hij die studenten ziet. Hij weet er 12 te benoemen, met elk een eigen definitie.

Onderstaand een aantal voorbeelden:

De klaploper. Klikspaan geeft bij dit type de volgende beschrijving: 'De klaploper schooit bij zijn collega-studenten. Soms door ze te misleiden maar ook wel door overduidelijk onbeschoft gedrag zoals bij iemand binnenstappen en misbruik maken van andermans vriendelijkheid. Hij profiteert van iedereen en probeert zoveel mogelijk bij anderen te ritselen zonder er iets voor terug te geven'.

In dit stuk is een duidelijke mening te merken en dit wordt puur op gevoel gedaan, aangezien de schrijver deze typen zelf niet allemaal kent.  De schrijver vindt dit type 'een belachelijke, kleingeestige zwakheid' (blz. 23).

Student-auteur. Over dit type vertelt Klikspaan dat deze veel in de boeken zit en zich dan ook heel slim voelt. Bij dit type geldt in de gedachtegang: eerst roem, daarna verdiensten. Hij probeert zoveel mogelijk interessant te worden gevonden, wat in de werkelijkheid juist het tegenovergestelde is.
De Bivalva is een student die niet voor student kan worden aangezien, zoals Klikspaan beschrijft. In het boek staat ook: ‘Het leeft, het voedt zich; het dierlijk leven gaat zijn gang, maar de ziel…!’ (blz.84) Het ‘wezen’ is een ding wat niets doen en is onverzorgd.
Een beschrijving als bovenstaande laat wel degelijk zien dat er gevoel in wordt gelegd, Kneppelhout spreekt openlijk over hoe hij denkt over deze studenten en schaamt zich ook niet als hij ze beschrijvingen geeft zoals ze hierboven staan.

Naast gevoel, is de verbeelding ook een belangrijk kenmerk wat in het boek goed terugkomt. Klikspaan plaatst alle ‘soorten’ studenten in een hokje, elk met eigen kenmerken van het gedrag, levensstijl, afkomst enzovoort. Hierbij verbeeld hij dat iedere student daadwerkelijke binnen die soort past en ook aan die kenmerken voldoet.
Alle studenten betitelt met Bivalva zijn dus onverzorgd, doen niets en hebben geen ziel.
Hierbij werkt de verbeelding dus sterk mee. Alsof iedere student die er onverzorgd uitziet en weinig diepgang biedt ook echt geen ziel heeft en leeft als een dier.. dat gaat wel ver. Oftewel daar spreekt duidelijk die verbeelding van de schrijver.

Ook wordt het verleden van de studenten besproken bij de beschrijvingen van de typen.
Er worden conclusies getrokken over studenten met een rijke familie of juist een arme familie. Er wordt naar hun afkomst gekeken en daarmee wordt bepaald hoe ze nu wel zullen leven. Het historische aspect komt hier dus ook wel in voor, maar dit is niet heel erg duidelijk.

Het boek studenten-typen van Johannes Kneppelhout is dus wel representatief voor de romantiek door de kenmerken als, gevoel en verbeelding. Daarnaast speelt voor een klein deel ook een historisch aspect mee, maar dit is een beetje te verwaarlozen.

Ik raad aan deze tekst te lezen, het is vrij grappig hoe de typen studenten worden beschreven, ookal is het soms een beetje grof. Al met al is het wel een aanrader.